KAYNAKLAR

Çocuk Dostu Adalet Politika Belgesi

Çocuklar için adalet kavramı, tüm hukuklarda var olan çocukla ilgili kısımlara dair bir kavram değildir. Çocuklar için adalet kavramı tam da çocuğu yalnızca hukukun bir kısmı olmaktan çıkaran bir arayışa işaret eder. Bu kavram çocuğun yalnızca bir kısım, sınırlı bir hal olarak düşünülmediğini, hukukun tümünün dayandığı ilkenin çocuğu gören bir ilke olarak tesis edilmesi gerektiğini ifade eden bir kavramdır. Bu nedenle de çocuğu hukukun konusu olarak tanımlamayan, onu hukukun öznesi kılacak olan bir bakış açısıdır. Çocuğu kendi başına bir değer/onur taşıyıcısı, dolayısıyla bir hak öznesi kişi olarak gören çocuklar için adalet bakış açısı, adaleti her türlü farkın farklılığını gören ve bu farklılıkların eşit değer ve hak taşıcısı olma özgürlüğüne sahip olduklarını bilen bir ilke olarak tanımlamaktadır. Nihayet çocuklar için adalet, çocukluğu eksiklik, tamamlanmamışlık, geçicilik hali olarak tanımlayan ve bu nedenle çocuğu görmeyen tüm zihniyet yapılarının değişimini talep eden, çocukluğu kendisine özgü değer ve ilgileri olan, bu nedenle de kendi özgünlüğünü taşıma hakkı üzerinden eşit kişi haklarına sahip olunan bir var olma tarzı olarak tanımlayan bir bakış açısıdır.

Bununla birlikte, çocuklar için adalet dendiğinde ilk akla gelen çocuk adaleti sistemidir. Hepsinde olmasa dahi, çoğu çocuk adalet sistemi uygulaması çocuğun en yüksek yararını gözetecek şekilde işlememekte; başlangıç amacı çocuğun en yüksek yararı olsa da, sonuçta çocuk hakları açısından ciddi ihlaller ortaya çıkabilmektedir. Sözüm ona çocukların refahına odaklanmış sistemler bile yargı sürecindeki temel korumaları yadsıyabilmekte, yetkililerin dikkatini başka türlü çekmeyebilecek suçlar için müdahalelere izin verebilmekte ve bakım ve eğitime yönelik kurumlarda çocuk suçluluğuna birincil cevap olarak özgürlükten yoksun bırakmayı kullanabilmekte ve böylelikle çocuk haklarını ihlal edebilmektedir. Bunun en önemli nedeni, çocuğun toplum tarafından kendine özgü bir fark olarak; çocuk olma hakkına ve çocuk olarak hakka sahip olma hakkına sahip bir birey olarak tanımlanmamış olmasıdır.